Kindcentrum Vosholen

In 2012 is atelier PRO architecten begonnen aan het ontwerp van een nieuw kindcentrum in de wijk Vosholen in Hoogezand. De bouw is stil komen te liggen door de aardbevingsproblematiek in dat deel van Groningen. Na een extra versteviging van de constructie en andere aanpassingen is het centrum eind 2019 opgeleverd. Kindcentrum Vosholen biedt nu eindelijk een veilig onderdak aan de kinderen uit de omgeving.

Aardbevingbestendig

De realisatie van het gebouw heeft langer geduurd dan verwacht. De eerste aannemer is tijdens de uitvoering failliet gegaan. Toen de bouw weer hervat kon worden met een nieuwe aannemer, waren de scholen alweer gegroeid en moesten er meer klassen bij. Daarnaast moest het gebouw door aangescherpte regelgeving aardbevingbestendig gemaakt worden. Hier is de de kracht van de ontwerp naar voren gekomen: met beperkte aanpassingen is het gebouw met extra lokalen uitgebreid. Voor de aardbevingsbestendigheid is de constructie verstevigd en stijver gemaakt.

Context

Kindcentrum Vosholen ligt ten zuidoosten van het dorpscentrum. Bij de ontwikkeling van de wijk is het oude Groningse cultuurlandschap van veenontginning als uitgangspunt genomen. Het oude ketelhuis met gemetselde schoorsteen op de kavel is een gemeentelijk monument. Beide zijn een herinnering aan de tijd dat hier nog kassen stonden en elementen die atelier PRO gebruikt heeft in het ontwerp.

Verwijzing naar boerenverleden

Het kindcentrum heeft in deze context een stoer uiterlijk gekregen dat verwijst naar dat boerenverleden. De twee gekoppelde bouwmassa’s, met het ketelhuis en de schoorsteen daartussen, vormen samen een robuust ensemble met gemetselde gevels van roodoranje baksteen en gewelfde dakpannen. De basis is aangevuld met een palet aan rode tinten en bijzondere metselwerkvlakken die het geheel meer diepte en karakter geven.

Meervoudig gebruik en flexibel

In het gebouw zijn twee basisscholen, de Theo Thijssenschool en de Sint Antoniusschool, een kinderdagverblijf, een buitenschoolse opvang, een peuterspeelzaal en een gymzaal ondergebracht. De gebruikers hebben gekozen voor een naar buiten gerichte oriëntatie waarbij ze ieder zelfstandig kunnen functioneren. Ze hebben een eigen herkenbare entree, schoolplein, indeling en kleurenpalet. Binnen zijn, door een handige routing, de gemeenschappelijke functies goed bereikbaar en zijn ruimten eenvoudig uit te wisselen.

Vitrine in het hart

Het interieur is terughoudend met veel wit en een aantal vrolijke accenten. De plaatsing van dakramen geeft de compacte vierkante bouwmassa’s binnen een bijzondere lichtval. De indeling en vormgeving van de ruimten laten verschillende onderwijsvisies toe. Klassikaal of individueel onderwijs is door docenten zelf eenvoudig te regelen. De klaslokalen hebben brede glazen schuifdeuren en grote kastenwanden met daarin een wasbak. Het gebouw heeft een solide basisstructuur van constructie, installaties, gangen en trappen, en een flexibele indeling met lichte scheidingswanden. Een bijzonder ruimte is de verbinding tussen de twee bouwmassa’s en het ketelhuis. Dit transparante, multifunctionele tussenlid is de vitrine en het hart van het kindcentrum, gemarkeerd door de schoorsteen.

Passief bouwen

Het kindcentrum is een slim en duurzaam gebouw waar zowel de oriëntatie als technische uitwerking geïnspireerd zijn op de principes van passief bouwen. Het heeft de kwaliteit van Frisse Scholen label B. Het gebouw bestaat uit zeer compacte, goed geïsoleerde bouwvolumes (Rc gevel 5, Rc dak 6, drielaags glas, EPC 0,76). Er is lage temperatuur verwarming met radiatoren in de groepsruimten en plaatselijk vloerverwarming. De gebalanceerde ventilatie is per ruimte CO2-gestuurd. Er is veel natuurlijk daglicht en uitzicht, en tegelijkertijd is de zonbelasting beperkt. Daarnaast is de verlichting energiezuinig uitgevoerd met een daglichtafhankelijke regeling. En er is heel veel te openen. Bij de keuze van materialen waren onderhoud, reiniging en eenvoudig herstel bij beschadiging vertrekpunten. Met al de genoemde maatregelen heeft het gebouw lage exploitatiekosten (energie en onderhoud) in lijn met de Life Cycle Cost gedachte. Met het kindcentrum kreeg de wijk Vosholen een gebouw dat mooi oud zal worden en tot ver in de toekomst zal uitnodigen tot allerlei activiteiten.

Ontwerp vertelt een verhaal

Wethouder Erik Drenth van Midden-Groningen laat weten dat de gemeente verheugd is dat het kindcentrum eindelijk klaar is: “We zijn erg blij met ons aardbevingsbestendige kindcentrum. Het ontwerp past goed in de nieuwbouwwijk en bij onze gemeente. Doordat de monumentale schoorsteen en het ketelhuis van een voormalige kwekerij in het ontwerp ingepast zijn, vertelt dit gebouw de geschiedenis van dit gebied. Ouders, kinderen en gemeente zijn blij met een licht en modern schoolgebouw dat klaar is voor het onderwijs van de toekomst.”

Atelier PRO

Atelier PRO is een internationaal opererend architectenbureau waar circa 45 bevlogen vakmensen werken aan architectuur, stedenbouw en interieurarchitectuur. Sinds de oprichting in 1976 is atelier PRO uitgegroeid tot een multidisciplinair bureau met een groot vakmanschap en sterke maatschappelijke betrokkenheid. Wat er om ons heen gebeurt vertalen we naar verrassende, verfijnde en contextuele ontwerpen die bijdragen aan toekomstbestendige en gezonde leefomgevingen voor wonen, werken, leren en recreëren. We vinden dat de kwaliteit van de leefomgeving de basis vormt voor mensen om zich te kunnen ontplooien. Daarom creëren we ruimtelijk ontwerpen die waarde toevoegen aan de kwaliteit van de leefomgeving, die ruimtelijke en sociale verbindingen mogelijk maakt.